یزد، سرزمین بادگیرها و خشتهای طلایی، بار دیگر با ثبت جهانی هنر زرگری سنتیاش، نام خود را در فهرست مقاصد برجسته گردشگری هنری دنیا ثبت کرد. این اتفاق مهم نهتنها جلوهگر شکوه هنر ایرانی در قالب طلا و زیورآلات است. بلکه نقطهعطفی برای توسعه گردشگری فرهنگی و تجربهمحور در دل کویر محسوب میشود.
طلای یزد؛ از دل تاریخ تا ویترین جهانی
هنر زرگری در یزد سابقهای بیش از دو هزار سال دارد؛ تاریخی که از دوران اشکانیان آغاز شده و تا امروز، نسلبهنسل در میان خانوادههای زرگر یزدی ادامه یافته است. تفاوتهای چشمگیر طلای یزد با سایر مصنوعات طلا در کشور، از جمله عیار بالا، درخشش بینظیر، ظرافت طراحی و رنگ منحصربهفرد، سبب شده تا این هنر نه فقط یک صنعت، بلکه بخشی از هویت فرهنگی یزدیها باشد.
طلای یزدی با عیار ۲۰، در رده خالصترین نمونههای طلا در کشور قرار دارد. طراحیهای آن غالباً برگرفته از الگوهای سنتی ایرانیست و با دست هنرمندان چیرهدست در کارگاههای کوچک اما فعال شکل میگیرد. این ویژگیها طلای یزد را به سوغاتی ارزشمند برای گردشگران و نمادی از اصالت ایرانی تبدیل کرده است.
یزد، شهر جهانی زیورآلات سنتی
ثبت جهانی هنر زرگری یزد، نتیجه سالها تلاش و مستندسازی از سوی پژوهشگران، اتحادیه طلا و جواهر، میراث فرهنگی و مرکز تحقیقات هنرهای سنتی بود. با بازدید کارشناسان یونسکو از کارگاههای زرگری، گفتوگو با استادکاران و بررسی سابقه تاریخی، این هنر اصیل به عنوان میراث ناملموس بشری به رسمیت شناخته شد.
اکنون، یزد عنوان «شهر جهانی زیورآلات سنتی» را یدک میکشد. عنوانی که نهتنها نشاندهنده توانمندی هنرمندان این شهر است. بلکه بستری تازه برای توسعه گردشگری، اشتغالزایی و برندسازی محصولات طلا در بازارهای بینالمللی فراهم میآورد.
گردشگری زرگری؛ تجربهای تازه برای تورهای فرهنگی
برای آژانسها، تورلیدرها و علاقهمندان به طراحی مسیرهای خاص، ثبت جهانی طلای یزد یک فرصت ممتاز محسوب میشود. گردشگری زرگری میتواند در قالب تورهای تخصصی هنر و صنایعدستی تعریف شود. تورهایی که بازدید از بازار زرگرها، کارگاههای سنتی طلاسازی، آشنایی با مراحل ساخت و حتی تجربهی کار با ابزارهای زرگری را شامل شوند.
چنین تجربههایی برای گردشگران داخلی و بهویژه خارجی بسیار جذاب خواهد بود؛ چرا که ترکیبی از هنر، تاریخ، فرهنگ و زیبایی را در بستری کویری و معماری منحصربهفرد یزد ارائه میدهند.
ظرفیت اقتصادی و اشتغالزایی
در حال حاضر بیش از ۶۰۰ کارگاه طلاسازی سنتی در یزد فعالاند که حدود ۲ هزار نفر بهصورت مستقیم و ۴ هزار نفر غیرمستقیم در آنها مشغول به کارند. این صنعت با ثبت جهانی، انگیزهای مضاعف برای جوانان ایجاد کرده تا به یادگیری و فعالیت در این حوزه روی آورند.
همچنین امکان آموزش رسمی در مراکز فنی و حرفهای، دانشگاهها و مؤسسات هنری، راه را برای ورود علمیتر و حرفهایتر به این عرصه باز کرده است. این موضوع در بلندمدت میتواند منجر به احیای کارگاههایی شود که در اثر چالشهای اقتصادی تعطیل شده بودند.
گامی بهسوی صادرات و برندسازی
با ثبت جهانی، طلای یزد حالا شانس بالاتری برای حضور در بازارهای بینالمللی دارد. این محصولات میتوانند با برند رسمی «طلای سنتی یزد» وارد کشورهای هدف مانند امارات، ترکیه و حتی اروپا شوند. تقویت این حوزه میتواند نهتنها برای فعالان صنف سودآور باشد، بلکه بخشی از تصویر ملی ایران را نیز در عرصه جهانی ارتقا دهد.
ثبت جهانی طلای یزد، تنها یک موفقیت فرهنگی نیست. بلکه فرصتی طلایی برای توسعه مدلهای نوین گردشگری، جذب سرمایهگذاران حوزه طلا و صنایعدستی، ایجاد اشتغال پایدار و معرفی جلوهای نو از هویت اصیل ایرانیست. در دل کویر، شهری میدرخشد که طلا در آن فقط یک فلز نیست؛ بخشی از فرهنگ است.
از آخرین اخبار گردشگری جا نمونی!
همین حالا به سامانه تورینو سر بزن و جدیدترین اخبار، رویدادها و اتفاقات دنیای سفر و گردشگری رو دنبال کن!